ارائه خدمات ایمن یکی از اصول اساسی ارائه خدمات سلامت است اما هنوز کاستیها و نقصهای سیستم اجازه ارائه خدمات کاملا ایمن را به ما نداده است. در این راستا لازم است تدابیری برای شناسایی مشکلات و درس گرفتن از آنها در راستای بهبود سیستم خدمات سلامت اتخاذ شود. از جمله مهم ترین این راهکارها استفاده از سازوکار گزارش دهی خطاهای پزشکی و رویدادهای مربوط به ایمنی بیمار است. داشتن خدمات سلامت باکیفیت در گرو بهره گیری از سیستم گزارش دهی توسط کارکنان در مواقع لزوم است .
بررسیها نشان میدهد که سیستمهای گزارش دهی خطاها و حوادث هنوز به خوبی عمل نمیکنند که دلایل مختلفی میتواند باعث این وضعیت شود: کم توجهی کارکنان، بی تاثیر بودن عمل گزارش کردن، اولویت نداشتن ایمنی در سازمان و ترس کارکنان از عواقب و تنبیهات پس از گزارش کردن .
آژانس ایمنی بیمار انگلستان، پنج راهکار برای تقویت و بهبود گزارشدهی ایمنی بیمار ارائه نموده است که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم .
۱٫ به کارکنان بازخورد بدهید
کارکنان باید ببینند که تلاش و همکاری آنها در زمینه گزارش حوادث و خطاها مورد توجه بیمارستان قرار میگیرد و نهایتا به بهبود ایمنی بیماران کمک میکند. بدون بازخورد، گزارش خطاها بیشتر شبیه یک فرایند بوروکراتیک است تا یک مکانیسم قوی برای تغییر. انگیزه دادن به کارکنان در این زمینه بسیار اهمیت دارد .
۲٫ بر یادگیری تمرکز کنید
هدف از گزارش دهی، تحلیل گزارشها و تحلیل علل ریشه ای مربوطه است و نباید به عنوان ابزار کنترل کارکنان و تنبیه و سرزنش آنها استفاده شود. گزارش خطاها منبع خوبی برای شناسایی موضوعات مهم و دارای اولویت در بیمارستان است. در تحلیل کلی باید گفت که اگر کارکنان به ویژه مدیران در بخشهای مختلف نتوانند تاثیر گزارش دهی را در بیمارستان ببینند احتمال تداوم گزارشدهی بسیار کم و مشارکت کارکنان بسیار کاهش مییابد .
۳٫ کارکنان را مشارکت دهید
مسلما آموزش کارکنان در زمینههای «چه چیزی، چرا و چگونه» میتواند کمک زیادی به تقویت سیستم نماید و با افزایش کمیت و کیفیت گزارشها؛ دادههای مناسب تری در اختیار تیم تحلیل قرار دهد .
۴٫ گزارش کردن را ساده کنید
یکی از موانع بزرگ بر سر راه گزارش خطاها و حوادث، پیچیده و زمان بر بودن فرایند آن است چون کارکنان با مشغلههایی که دارند فرصت زیادی برای صرف وقت در این خصوص نخواهند داشت. این که در نقاط مختلف و به شکلهای مختلف کارکنان بتوانند گزارش کنند امری است که باید همیشه دنبال شود .
۵٫ گزارش کردن را به موضوعی مهم و دارای اولویت تبدیل کنید .
باید مدیران بیمارستان در عمل به سازوکار گزارش دهی و یادگیری از آنها تعهد داشته و آن را جدی و مهم تلقی کرده و در رفتار خودشان این موضوع را نشان دهند .
منبع : National Patient Safety Agency